zdania pojedyncze i złożone

5. Zadanie:

Połącz ze sobą pary wypowiedzeń tak, aby powstało jedno zdanie. Wykorzystaj wybrane wyrazy: i, oraz, więc, zatem, ponieważ, bo, a.

np. Padał deszcz. Zabrałam parasol.

Padał deszcz, więc zabrałam parasol.

1) Lubię placki ziemniaczane. Usmażyłam je sobie na kolację.

2) Interesuję się matematyką. Julka woli historię.

3) Poszłam do lekarza. Byłam przeziębiona.

4. Zadanie:

W podanych wypowiedzeniach wskaż (tam, gdzie to możliwe) orzeczenia. Podziel przykłady na zdania i równoważniki zdań:

1) Chodźmy do sklepu!

2) Uważnie na drodze!

3) Zosia ma trzy kotki.

4) Pójdę na spacer albo obejrzę film.

5) Niesamowite spotkanie z bohaterami baśni.

3. Przypomnienie:

* orzeczenie- najważniejsza część zdania, zwykle czasownik w formie osobowe,

* równoważnik zdania- wypowiedzenie, które nie zawiera orzeczenia,

* zdanie- wypowiedzenie, które zawiera co najmniej jedno orzeczenie.

2. Cele:

* powtórzenie wiadomości o orzeczeniu, zdaniu i równoważniku zdań,

* poznanie pojęcia "spójnik",

* rozwiązywanie zadań z wykorzystaniem poznanej wiedzy,

* poznanie pojęć "zdanie pojedyncze" i "zdanie złożone",

* wykonywanie ćwiczeń utrwalających poznany materiał gramatyczny.

1. Temat: Po co nam spójnik? Zdanie pojedyncze i zdanie złożone.

Miłego dnia!

Nie ma pracy domowej!

11. Podsumujmy:

* zdanie- wypowiedzenie zawierające orzeczenie,

* zdanie pojedyncze zawiera jedno orzeczenie,

* zdanie złożone zawiera co najmniej dwa orzeczenia,

* spójnik spaja/łączy wyrazy lub zdania.

Rozwiązanie zadania 7 str. 103 w ćwiczeniu:

Legendy często nie są tylko fantastycznymi opowieściami, ale też zawierają ziarno prawdy. Często mają związek z wierzeniami ludowymi, a także dotyczą faktów historycznych. Można je usłyszeć niemal na całym świecie, gdyż każda społeczność przechowuje w legendach pamięć o ważnych miejscach, zdarzeniach i ich uczestnikach. Warto je czytać, aby lepiej poznać przeszłość.

10. Wykonaj zad. 7 w ćwiczeniu i wstaw przecinki w odpowiednich miejscach.

Przykładowe odpowiedzi do zad. 6 str. 103 w ćwiczeniu:

* Po południu padał deszcz. Zmieniliśmy plan wycieczki.

* W silniku nagle coś zgrzytnęło. Autobus się zatrzymał.

* Las był coraz ciemniejszy i gęstszy. Nikt nie miał obaw, że uczestnicy wycieczki się zgubią.

9. Rozwiąż zadanie 6 str. 103 w ćwiczeniu ( podziel zdania złożone tak, aby powstały zdania pojedyncze).

Przykładowe rozwiązanie zadania 5 str. 103 w ćwiczeniu:

* U podnóża góry Ślęży leży miasteczko Sobótka, a przepływa przez nie rzeka Czarna Woda.

* Wrocław i Świdnica są blisko Sobótki, więc turyści chętnie przyjeżdżają tu na weekend.

* W okolicy jest dużo szlaków turystycznych oraz istnieją dwie ścieżki archeologiczne.

8. Rozwiąż zadanie 5 str. 103 w ćwiczeniu (połącz zdania pojedyncze i utwórz zdania złożone).

7. Zdanie, które zawiera jedno orzeczenie nazywamy zdaniem pojedynczym.

Zdanie, które zawiera co najmniej dwa orzeczenia nazywamy zdaniem złożonym.

6. Części mowy, które łączą wyrazy w wypowiedzeniach i całe wypowiedzenia w większe całości nazywamy SPÓJNIKAMI.

Przykładowe rozwiązanie do pkt. 5:

1) Lubię placki ziemniaczane i usmażyłam je sobie na kolację.

2) Interesuję się matematyką, a Julka woli historię.

3) Poszłam do lekarza, ponieważ byłam przeziębiona.

Odp. do punktu 4:

1) Chodźmy do sklepu! - zdanie (orzeczenie: chodźmy)

2) Uważnie na drodze! - równoważnik zdania

3) Zosia ma trzy kotki. - zdanie (orzeczenie: ma)

4) Pójdę na spacer albo obejrzę film. - zdanie (orzeczenia: pójdę, obejrzę)

5) Niesamowite spotkanie z bohaterami baśni. - równoważnik zdania